วัสดุและอุปกรณ์ที่ใช้ในการย้อม
จากที่เราเคยดูวิธีการย้อมมาแล้วนะครับ ต่อไปเราก็จะมารู้เกี่ยวกับวัสดุธรรมชาติที่ใช้ในการย้อมครามกันนะครับว่าจะน่าทึ่งขนาดไหน
1. เนื้อคราม หมายถึง ของแข็งผสมระหว่างปูนกับสีครามในรูปออกซิไดส์ (Indigo blue) สีน้ำเงินได้จากการตกตะกอนจากการกวนน้ำคราม
2.
น้ำขี้เถ้า หมายถึง สารละลายจากขี้เถ้า เตรียมจากภาชนะเจาะรูด้านล่างและรองด้วยใยวัสดุเพื่อกรองขี้เถ้า
บรรจุขี้เถ้าชื้นให้เต็มภาชนะแล้วกดขี้เถ้าให้แน่น เติมน้ำให้เต็มภาชนะและรองเอาน้ำขี้เถ้าครั้งที่ 1 เติมน้ำอีกเท่าเดิมแล้วกรอง รวมน้ำขี้เถ้าทั้ง
2 ครั้ง
3. ปูนขาว หมายถึง
สารเคมีที่ได้จากการเผาหินปูนจนสุกทิ้งให้เย็นโดยทั่วไปใช้กินกับหมากและแช่ผลไม้
เพื่อดองและแช่อิ่ม
อุปกรณ์ที่ใช้ในการย้อม
1.
หม้อดิน ใช้ในการแช่ครามและการย้อมคราม
เลือกใช้โอ่งดินขนาดจุ 30 ลิตร เหตุที่เลือกหม้อดิน เนื่องจากน้ำย้อมที่เย็นกว่าจะติดสีได้ดีกว่า
ในฤดูร้อนอุณหภูมิสูง การซึมของน้ำจากโอ่งดินจะทำให้น้ำย้อมเย็นกว่าบรรยากาศ
หม้อครามจะดี รักษาสีย้อมไว้ได้นาน
2. เส้นฝ้าย เป็นฝ้ายที่ได้จากพืชที่เติบโตได้ดีในดินเกือบทุกชนิด
ตั้งแต่ดินทรายจนถึงดินเหนียวหรือดินที่มีความเป็นกรด-ด่าง ปานกลาง
แต่ฝ้ายต้องการความชื้นในดินสูง โดยเฉพาะช่วงที่ออกดอกเป็นสมอ
ดังนั้นดินที่อุ้มน้ำได้ดีจึงเหมาะสมมากกว่า นอกจากนี้ฝ้ายยังต้องการแสงแดดจัด ต้องการอุณหภูมิประมาณ
25 องศาเซลเซียส นานกว่า 150 วัน
แหล่งปลูกฝ้ายจึงอยู่ในเขตร้อน ฝ้ายให้ประโยชน์หลายอย่าง เช่น
เส้นใยของเมล็ดทำเครื่องนุ่งห่ม น้ำมันจากเมล็ดฝ้ายใช้บริโภคได้
ส่วนกากเมล็ดเป็นแหล่งโปรตีนในอาหารสัตว์ที่มีกระเพาะหมัก เช่น วัว ควาย
3. ถังมีฝาปิด เพื่อแช่คราม
เพราะน้ำหนักเบา สะดวกในการรินแยกของเหลวออกจากตะกอนคราม
และแช่ได้น้ำครามปริมาณพอเหมาะกับกำลังการกวนคราม
4. ขัน เพื่อช่วยในการโจกครามและตักน้ำคราม
5.ส้อมกวนคราม คือ
อุปกรณ์ไม้ไผ่สารด้านหนึ่งของปลายไม้ไผ่จะถูกสานคล้ายกรวยโดยจะใช้สำหรับตีน้ำครามขณะที่เติมปูนขาว
ในการทำเนื้อคราม
6. ตะแกรงกรองคราม คือ
ตะแกรงลวดที่ใช้ร่อนแป้ง หรือตะแกรงที่มีรูขนาดใหญ่กว่าที่กรองแป้ง
ใช้สำหรับกรองระหว่างน้ำแช่ครามแยกออกจากกากคราม
